Fotografia rodzinna i dziecięca przeżywa triumfy od kilku lat. Z jednej strony widzimy urocze zdjęcia poprzebieranych niemowlaków na kolorowych tłach. Nieco rzadziej fotografie łączące estetykę z dokumentem. Ta druga szkoła jest mi bliższa- oto dlaczego.

Fotografia rodzinna i dziecięca przeżywa triumfy od kilku lat. Wielu fotografów zajmuje się tylko nią. Kilka lat temu słodkie zdjęcia niemowlaków były kojarzone głównie ze zdjęciami Anne Geddes. Od tego czasu znalazła ona tysiące naśladowców. W Polsce są setki fotografów potrafiących pięknie fotografować dzieci. O ile zdjęcia wspomnianej autorki są niesamowite, o tyle ledwo promil jej naśladowców jest w stanie się do nich zbliżyć. Duży popyt na zdjęcia pociech, w szczególności niemowlaków spowodowały zalew Internetu i facebook’a sztampowymi zdjęciami przypominającymi siebie nawzajem. Jeśli któreś się wyróżniają, to najczęściej na minus. Rzadko można zobaczyć coś wybijającego się. Nawet nie jednocześnie naturalnego i przykuwającego wzrok na dłużej, ale po prostu dobrego technicznie i jakościowo i posiadającego „to coś”. W Bielsku-Białej znam zaledwie kilku fotografów, którym się to udaje. Jak to podsumowała znajoma mama:

Zamówiłam sesję swojej córeczce. Pani fotograf przyjechała z workiem pogiętych ciuszków i dodatków. Pewnie były prane, ale brzydziłam się wziąć je do ręki, a co dopiero ubrać w nie dziecko. Dziecko ubraliśmy we własne ciuszki i dobrze się stało, bo inaczej zdjęcia wyglądałyby identycznie jak zdjęcia innych dzieci w portfolio pani fotograf. Te same tło, poza, ubranka i dodatki. Jakby tylko buzia została wklejona w photoshopie

Poprzez popyt na przelukrowane zdjęcia dziecko zostało w fotografii sprowadzone do roli słodkiej, śpiącej laleczki ubranej w śmieszne ubranko i ujęte na kolorowym tle „made in china” symulującym „uroczy” zakątek. Brakło miejsca na relacje rodzinne, uczucia samego małego człowieka, ale także uczucia jego bliskich wobec niego. Próżno tego szukać o większości „dziecięcych fotografek”. Oglądane zdjęcia i sytuacje na nich wiszą w próżni. Czy jest więc jakaś alternatywa? Ależ oczywiście!

Sesja w studiu czy w domu rodzinnym?

Warunki studyjne nie są moim zdaniem najlepszym sposobem na ukazanie rodziny i dziecka, choć czasami tylko takie wyjście wchodzi w grę. Dziecko nie jest duże, zrobienie mu zdjęcia nie wymaga dużych przestrzeni. Nawet w domowych warunkach bez problemu można zrobić zdjęcie na jednolitym tle. Dzieci podczas zdjęć powinny czuć się komfortowo, a w większości przypadków najlepiej i najspokojniej czują się w domu. Dorośli poczują się bardziej naturalnie i łatwiej przyjdzie im pozować przed obiektywem. Przenośne oświetlenie fotograficzne można rozstawić niemal wszędzie, a jeżeli tło jest konieczne- w kilka minut można je zmontować. W domu rodzinnym lub jego otoczeniu nie tylko atmosfera będzie bardziej przytulna, ale zdjęcia pokażą Was w Waszym naturalnym otoczeniu, będą również świadkiem czasów dzieciństwa.

Nie tylko ładny widok, ale i emocje

Sterylne fotografie dziecięce z dzieckiem w roli lalki nie przekażą informacji o Waszej miłości i czułości wobec niego, nie pokażą radości, jaką wzbudził nowy członek rodziny. Dlatego dobrze do zdjęcia zachęcić innych członków rodziny. Wiele szczegółów, z pozoru nieważnych, będzie opowiadać historię. Na zdjęciu poniżej widzimy dwóch braci: Michała i Kamila. Starszy z nich na czole ma lekkie przetarcie, powstałe wskutek „brawurowej” jazdy  na jego pierwszym rowerze. Zdecydowałem się nie retuszować tego zdjęcia właśnie ze względu na to.

Rodzina i jej otoczenie

Przy okazji przeglądania starych, amatorsko robionych  zdjęć rodzinnych włączają się wspomnienia o miejscach które ledwo pamiętamy- pokoju z dzieciństwa, ogrodzie koło domu, placu zabaw czy też miejscu do którego wybieraliśmy się z rodzicami na piknik. Widok mnie w moim dziecięcym pokoju wśród zabawek z dzieciństwa, na tle typowej dla lat 80-tych meblościanki wzbudza we mnie emocje. Nie ze względu na mój widok, ale ze względu na wspomnienia czasów dzieciństwa. Nawet takie amatorskie zdjęcie znajdujące się w niemal każdym albumie nie wisi w próżni społecznej i historycznej. Ze względu na jakość nie pokazalibyście takiego zdjęcia na facebook’u, ale właśnie od tego jest profesjonalny fotograf, żeby połączyć estetykę z dokumentem o Waszej rodzinie. Zależnie od koncepcji- fotograf może być przez kilka godzin świadkiem życia Waszej rodziny, gościem w mieszkaniu czy obserwatorem Waszego wypadu do wesołego miasteczka lub na piknik.

Czworonożny przyjaciel

Mało co tak wzbudza emocje dzieci, jak zwierzęta. Kot, pies, chomik, świnka morska czy rybki stanowią ważny element w życiu dziecka oraz jego domu. Ulubiony przyjaciel nawet kilkadziesiąt lat później będzie pamiętany, a zdjęcia będą cenną pamiątką. Wykonywanie zdjęć ruchliwych dzieci nie jest proste, podobnie jak zwierząt. Zgranie jednego z drugim może być problemem, ale nic nie jest niemożliwe, a trochę cierpliwości opłaci się.

Podsumowując: moim zdaniem moda na fotografię dziecięcą spowodowała stracenie z oczu czegoś ważnego- relacji i uczuć między członkami rodziny i ich środowiskiem.  Część klientów woli bobasa w koszyku na winylowym tle imitującym drewniany pomost wśród trzcin. Akceptuję ten wybór i wykonują takie sesje, bo rozumiem, że „ludzie lubią takie piosenki, które już kiedyś słyszeli”. Zawsze staram się jednak zaproponować coś, o czym klienci mogą nie wiedzieć i czego z różnych powodów nie oferuje wielu fotografów. W swoich zdjęciach,nawet tych wykonywanych komercyjnie, staram się ujmować odrobinę „reporterskiego” pierwiastka.

Przed podjęciem decyzji dotyczących wyboru sesji fotograficznej (u mnie czy innego fotografa),  zachęcam do rozpatrzenia przedstawionego tutaj alternatywy. Wysiłku jest nieco więcej ale efekty cieszyć będą o wiele bardziej- zarówno Was, jak i fotografa.

Fotografie ilustrujące tekst pochodzą z sesji z udziałem Magdy, Kamila i Michałka, której część można oglądnąć tutaj.